Fransa’da Pazar günü yapılan parlamento seçimlerinin ilk aşamasında muhafazakâr parti Ulusal Ralli’nin oyların üçte birini alarak önde gitmesi, Avrupa’da son siyasi olayların odak noktası haline geldi. Bunun sonucunda kıtadan gelen önemli ekonomik verilere daha az önem verilmeye başlandı.
Beklenmedik şekilde iyi gelen bir dizi ekonomik raporun ardından, Haziran ayının son iki haftasında Avro Bölgesi’nin ekonomik verileri zayıf kaldı. Sonuç olarak, bölgenin Citi ekonomik sürpriz endeksi Ocak ayının sonundan bu yana ilk kez sıfırın altına düşerek şu soruyu gündeme getirdi: Avrupa’da ekonomik toparlanma artık gerçekleşmiyor mu?
Gavekal Research’e göre bu olasılık “hayır”, ancak veriler son dönemdeki istikrar dönemine rağmen mal ve hizmetlere olan talebin hala güçlü olmadığını gösteriyor.
Avrupa Komisyonu’nun anketleri, talebi faaliyetleri üzerinde sınırlayıcı bir faktör olarak tanımlayan Avro Bölgesi işletmelerinin yüzdesinin 2024’ün ikinci üç aylık döneminde %34,2’ye yükseldiğini, bu oranın 2023’ün son üç aylık döneminde kaydedilen %33’ten daha yüksek olduğunu ve aynı zamanda %31,7’lik tarihsel medyanı aştığını göstermektedir.
Gavekal Research analistleri, “Bu oran düşmezse, ekonomik toparlanma ivme kazanmakta zorlanacaktır” dedi.
Analistler, iç talebin yılın ikinci yarısında ve sonrasında büyüyebileceğine dair cesaret verici göstergeler olduğunu gözlemliyor. 2024’ün ilk üç ayında ortalama ücretler bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %4,8 oranında arttı.
Uyumlaştırılmış Tüketici Fiyatları Endeksi (HICP) enflasyonunun %2,4 seviyesinde gerçekleşmesi, reel ücretlerde 2,4 puanlık kayda değer bir artışa yol açmıştır. Reel ücretlerin arttığı arka arkaya üç aylık dönemin ardından, Avro bölgesindeki tüketiciler 2022-2023 yıllarındaki yüksek enflasyon döneminde kaybettikleri satın alma gücünün yarısını geri kazanmış oldu.
Analistler, “Güçlü bir iş piyasası, geçmiş enflasyonun ücret beklentileri üzerindeki etkisinin, ücret artış hızı şimdi yavaşlasa bile, ortalama ücret artışlarını beklenen %2 ila %3 enflasyon oranından önemli ölçüde daha yüksek tutması gerektiği anlamına geliyor” diye yazdı. “Bu durum tüketici harcamalarının artmasına yardımcı olacaktır.”
Raporda ayrıca banka kredilerinde net bir artışın toparlanmanın eksik bileşeni olduğu vurgulanıyor. Banka kredilerinde 27 Haziran’da açıklanan mali veriler olumlu bir eğilim olduğunu gösterdi.
Mayıs ayı itibariyle hane halkına verilen yeni kredilerin altı aylık ortalaması 2.5 milyar Avro iken, finans sektöründe yer almayan şirketlere verilen krediler 2.2 milyar Avro seviyesindeydi. Avrupa Merkez Bankası’nın faiz oranlarını düşürme döngüsü, bankalardan alınan kredileri daha erişilebilir hale getirerek bu olumlu gelişmeyi daha da teşvik edebilir.
Analistler, Avrupa Merkez Bankası’nın faiz oranlarını düşürme konusunda ihtiyatlı davranması beklenirken, banka kredilerindeki herhangi bir büyümenin yavaş olacağını vurguladı. Yön umut verici olsa da, banka kredilerinin hacminin yakın gelecekte 2021-2022 yıllarında yaşanan yüksek seviyelere ulaşması beklenmiyor. Avro Bölgesi’nin sermaye piyasalarından ziyade bankalardan alınan kredilere bağımlı olması nedeniyle, bankaların kredi vermeye hazır olması iç talep üzerinde önemli bir etkiye sahip olacak.
Kredilerde hızlı bir artış olmasa bile, düşük borçlanma maliyetleri iç talebi iki şekilde canlandıracaktır.
Birincisi, özellikle değişken faizli kredileri nedeniyle borçluların faiz oranlarındaki değişikliklerden daha fazla etkilendiği Güney Avrupa’da özel sektörün borçları için ödediği miktarı düşürerek. İkincisi, faiz oranlarının düşmesi tasarruf hesaplarındaki kazancı düşürerek tasarruf yerine harcama yapmaktan kaynaklanan kayıp faydayı azaltır ve böylece hane halkının tasarruf etme oranını potansiyel olarak düşürür.
Geleceğe bakıldığında, Gavekal’ın raporunda da belirtildiği gibi, hükümetin mali politikası potansiyel bir sorundur.
AB, mali kurallarını 2020’den 2023’e kadar durdurduktan sonra bu yıl yeniden uygulamaya koyuyor. Avrupa Komisyonu 19 Haziran’da, Avro bölgesinin ekonomik çıktısının %39’unu temsil eden Fransa, İtalya, Belçika, Malta ve Slovakya’ya karşı “aşırı açık prosedürleri” başlatabileceği uyarısında bulundu.
Bu ülkelerin kamu maliyelerini iyileştirmeleri gerekebilecek olsa da, güncellenen mali kurallar öncekinden daha az katıdır ve bu daha yumuşak versiyonda henüz test edilmemiştir. Bu kuralların nasıl uygulanacağı Kasım ayında göreve başlayacak olan yeni Avrupa Komisyonu’na bağlı olacaktır.
“Özetle, Avro bölgesi içindeki iç talep aniden artmayacak. Ancak, koşullar bu yılın sonuna kadar istikrarlı bir artış için uygun hale gelmiş durumda.”
Bu makale AI desteği ile oluşturulmuş ve çevrilmiş ve bir editör tarafından gözden geçirilmiştir. Daha fazla bilgi için T&C’ye bakınız.
